De herfst is vroeg ingetreden. De bruine boombladeren laten los en laten zich door de ruwe herfstwinden meevoeren tot verre oorden. Daar worden ze door bladblazers tot goede orde aan de kant geschoven. Tijden van somberheid en neerslachtigheid? Al te koud voor de badpak? Mijmeringen van de zomer is over, vullen de geest.

Niet voor ondergetekende. Hij kreeg ruim van tevoren het startnummer en het programma-boekje van de Kustmarathon Zeeland in de brievenbus. Tijd om ervoor te gaan zitten onder het genot van een kopje koffie. Wat zal de Kustmarathon ons dit jaar brengen?

Lang geleden (met Nieuwjaar) is na het horen van de Bohemian Rhapsody, het wisselen van de nieuwjaarskussen en het afsteken van het vuurwerk de computer opgestart en de website van de Kustmarathon gechecked. De inschrijving is dan snel gedaan. Negen maanden en vier dagen scheiden zich tussen Dit en Dat moment. De gedachten zullen niet altijd afdwalen naar Zeeland, maar wel af en toe…

Het startnummer is gemerkt met ”Uutloper Kees”, een predikaat dat eer doet aan de vele keren dat afgereisd werd naar het verre Zoutelande en gestart werd in Burgh-Haamstede. De echte Uutloper heeft in de loop van de jaren alles meegemaakt wat bij Zeeland hoort: zon, zee, afgekalfde duinen, opgespoten stranden, wind, stormen, donderbuien, een orkaan, en het waden langs de vloedlijn en door strandmeren  <zucht>.

De auto werd zoals gewoonlijk om 9:05 uur naast de sporthal geparkeerd. Veel Zeeuwse Kustmarathon-vlaggen en dito wimpels binnen de stadsgrenzen van Zoutelande, en de zon scheen nog weekjes door het wolkendek. De bussen voor de reis naar Burgh-Haamstede stonden al klaar, maar dit keer werd wat extra tijd gegund om Zoutelande in te gaan voor een rustig kopje koffie. Maar niet voordat de dijk en het strand verkend waren. Het was hoogwater en de vlaggen op de dijk en in de duinen stonden strak in een krachtige ZZW-wind. Er kwam een siddering door het lijf. Moesten we hier tegen optornen in de laatste 8 km?

Met deze gedachten werd het kopje koffie in café De Babbel opgedronken. Vriendelijke hardlopers vulden het etablissement en waren na het kopje koffie snel vertrokken. De schrijver dezes kreeg het toch benauwd en rekende snel af. Het duurde niet lang eer er een plekje in de bus uitgekozen kon worden.

In de bus werden geanimeerde hardloopgesprekken gevoerd tussen de lichtelijk gespannen passagiers, terwijl het landschap van Walcheren en Noord-Beveland aan ons voorbij trok. Ik weet dat er Zeeuwen zijn die de getijdentabellen kennen en aan hun dus de vraag hoe het de middag op het strand is. Het is laagwater. Een opluchtend gevoel komt op. Ik kon daar niets aan doen. En dan nog de krachtige wind en de zon.

Er was genoeg tijd voor weer een kopje koffie en voor de meegebrachte broodjes. Facebookvrienden werden getrakteerd op een vroege selfie uit het verre Burgh-Haamstede en toen moest alles ingepakt worden voor de barre tocht. Op weg naar de start bleek het fototoestel nog in de tas te zitten. Jammer, dit jaar geen leuke foto’s onderweg. Bij de start neemt de speaker het woord en refereert aan de vele positieve publicaties over de Kustmarathon in de media in Zeeland en in de rest van Nederland. In het bijzonder worden de 37 Uutlopers van het totale loopveld aangehaald, die zich al 11 keer ingeschreven hebben en bijna altijd de finish hebben gehaald. Ik voel me ineens een erg trotse hardloper in het peleton……..  Ik ga dat uiteraard weer waar maken!

Na 12 slagen van de klok van de kerk van Burgh volgt het schot en de muziek van John Farnham (You’re The Voice). Het peleton zet zich in beweging in de richting van Westen-Schouwen. Na een brede duinenrij met een betonpad, veel zand en gras en een steile duinovergang kwam de vrijheid van een breed en uitgestrekt strand. De zee is in zicht! Hier heb ik 243 km voor gereden.

Het wordt een tocht naar de horizon aan de andere kant van de zee. De gedachten gaan terug naar vorig jaar toen dit strand erg zwaar aanvoelde. Er waren al hardlopers die toen al wandelden. Dat voorspelde niet veel goeds. Dit jaar is dat niet. Een colonne loopt gestaag en soepel in de richting van de Stormvloedkering. Bij de opgang ervan door het rulle zand hoefde ook al niet gewandeld te worden. Dit geeft goede moed voor later! Vanwege de zon en de verwachte hoge temperaturen was het bovendien verstandig nu bij alle drankposten te drinken.

Drommen mensen pakken zich samen bij het begin van de Stormvloedkering en onder luid gejuich werd begonnen aan de overtocht. Het verkeer op de grote weg stroomt goed door en er is geen agent te bespeuren. Over de railing kijkend zie ik watermassa’s die zich onder de schuiven persen en rechts zie ik kolkende stromen water met de Noordzee vermengen. Dit betekent afgaand tij. Verder is er uitzicht op zeemeeuwen die de bovenkant van de steunpijpen volpoepen of er hun middagdutje doen. Het is nog heiig en in de verte is de Zeelandbrug niet te zien en ook de Plompe Toren blijft onzichtbaar.

Zoals bekend heeft de Stormvloedkering twee eilanden en drie dammen met schuiven. Grote windmolens vullen de horizon en doen hun werk in de strakke wind. Lopers gaan in groepjes en eenieder geniet van het uitzicht. Ontspannen meefietsers doen hun praatje tussen de mensen. De marathon is beroemd in heel Zeeland en zet de Zeeuwen massaal in beweging. Onderweg lopers tegengekomen met hun eerste marathon, heel moedig! De Echte Zeeuwse Hardloper kiest, als hij daar aan toekomt, de Kustmarathon hiervoor uit. Maar zij kunnen wel het strand en de duinen voortijdig uitproberen met hun loopgroepen.

Ontspannen worden de hardlopers op Neeltje Jans gescheiden van hun begeleidende fietsers en ieder gaat zijn eigen weg. Dit is wel nodig, want het 10 km punt is bereikt en er volgt een drankpost en een lange rechte weg over Neeltje Jans in de richting van de sluis en de opgang naar de laatste dam met schuiven.

Na de dam worden we met een groot bord in 3 talen welkom geheten in Noord-Beveland. We worden rechtsaf gestuurd over de dijk met afwisselend los zand, hout-snippers, tegels en asfalt. We zien wijde stranden en Hollandse Luchten. Gelukkig voelt de wind licht en de zon schijnt lichtjes door de wolken. Het is nog 5 km lopen voordat we het strand bij Vrouwenpolder op mogen.

Ondergetekende heeft elk jaar wat extra motivatie op dit traject, vanwege de verwachte extra aanmoedigen van zijn lieve zus en zwager, die sinds enkele jaren speciaal voor deze gelegenheid een vakantie boeken in Vrouwenpolder onder aan de dijk. Op de dijk is het elk jaar enorm druk, en op de duinafgang naar het strand staan de mensen 2 rijen dik de hardlopers aan te moedigen op hun tocht door het losse zand in de richting van de vloedlijn. De vele aanmoedigingen voelen als een enorme duw in de rug na ongeveer 20 km. Daarom wordt telkens als een hinde (springbok) de afgang naar het strand ingeslagen. Daarna wordt het stiller en moeten eigen bronnen aangeboord worden. De volgende etappe begint……

Het was afgaand tij dus en tussen de lange rij mensen werd een ideale lijn gevolgd naar de vloedlijn. Dit jaar was alles makkelijk te belopen en hier en daar werd het strand opgesierd met badgasten. En kinderen waren bezig met zandkastelen en watergeulen. Van tijd tot tijd werd er gewandeld op zware stukken met los en rul zand. Dit werd met plezier geaccepteerd, aangezien eenieder genoot van hetgeen hun op het strand aangeboden werd. Sommigen deden hun schoenen uit en vervolgden de weg blootsvoets. Voor hen is het net als op vakantie!

Ja, hier komt ook een einde aan. En uiteindelijk na 6 km mocht het strand verlaten worden bij Oost-Kapelle. Veel enthousiaste toeschouwers die ons onder luide toejuichingen nu begeleiden vanaf de vloedlijn naar de strandopgang. Een blaaskapel geldt als toegift om te zien of we nog kunnen dansen. De benen zijn stram, maar er zat geen zand tussen de oren. Even tijd om uitgelaten te zijn bij de drankpost en tussen de drommen mensen die ook hier samengepakt zijn in de duinen. Het strand vergt veel van de lopers, en velen weten wat er nog komen gaat. Een volgende etappe begint: een zware etappe door de bossen en duinen naar Domburg. Veel duintoppen en sintelpaden met keien en steentjes op de route. Ook af en toe vergezichten en op de hoge punten is ook de zee weer te zien, en de watertoren van Domburg komt langzaam dichterbij.

Er wordt weer geprobeerd een ritme op te bouwen in de tocht over de duintoppen. Het lukt, zij het af en toe met wat kleine stapjes, maar het werkt. Dagjesmensen vullen de berm en wandelaars kijken bewonderend toe. Zeeuwse vlaggen en geschreeuw doen het animo stijgen, want het 30-km punt onder de watertoren is bijna bereikt. Mensen zien mijn Uutloper Kees op het startnummer en zijn zich op deze manier wel bewust dat ik kustmarathonloper van het eerste uur ben. Vele keren onderweg al extra applaus en bewondering mogen oogsten van het publiek langs de kant!

Domburg is zogezegd een tamelijk mondain plaatsje waar zich 100 jaar geleden veel kunstenaars vestigden. Dat kun je zien aan de stijl van de villa’s en aan het strandhotel aan de boulevard. Bekend van de “Zeeuwse Luchten” die zo mooi gekleurd waren dat schilderijen altijd lukten! Dit wetende wordt wat extra gelet op de eikenbosjes langs de weg in de duinpannen, die als Bonsai-boompjes kunstig gebogen in de zilte zeewind in leven kunnen blijven……..

Het hotel voorbijlopend zie ik weer mensen op het terras aan de oesters en krab zitten onder het genot van een glas witte wijn. Ook zie ik goedgevulde glazen bier. Ik kan wel roepen, maar weet ook dat mijn doel nog 11 km ver ligt: een mooi denkbeeld voor als de finish bereikt is.

De weg over de boulevard leidt naar de Hoge Hill met uitzicht terugkijkend op heel Domburg en vooruitkijkend op de Westkapelse Zeedijk en nog veel verder: de vuurtoren van West-Kapelle, de radartoren van de reddingsmaatschappij, en ook een immense wapperende vlag op de zeedijk. Daar moeten we allemaal heen, nu nog klein, maar gaandeweg zal alles duidelijker worden. Een zeedijk met echte duintoppen en ook een glooiend wandelpad met steentjes. Aan de rechterkant het dijklichaam met asfalt en een beukende zee. Daar mogen we niet lopen.

Het 35 km punt ligt pal in de bocht van de zeedijk, en een zucht van verluchting is niet te onderdrukken, want nu nog 7 km. Bermtoeristen schreeuwen en applaudiseren de hardlopers in de richting van de drankpost na het 36 km punt, en in de verte is er de tank uit WWII, als monument voor de soldaten die de dijk verdedigd hebben. Het is de gewoonte van veel lopers om bij het passeren de tank aan te raken als eerbetoon aan hen die voor behoud van de dijk gevallen zijn. Dit is het 37 km punt. Bij het 38 km punt wordt cola geschonken onder de radartoren, moeten we een lange trap bestijgen, en  mogen we daarna beginnen aan een immense rij van duintoppen tot aan Zoutelande. De laatste etappe. We moeten duintrappen op en af en op, en passeren een aantal duintoppen, waaronder ook het hoogste punt van het parcours, 41 meter. Mooie uitzichten over de Westerschelde, en de zon piept tussen dikke wolken in het einder. Zonnestralen weerkaatsen in het onrustige water, die gekweld wordt door een nog strakke wind lang de kust. Een vrachtboot koerst in de vaargeul hier pal voor de kust en het lijkt of we het schip bijna aan kunnen raken……..

Donkere wolken pakken zich samen aan de andere kant van de Westerschelde. Het weerbericht voorspelt regen aan het begin van de avond. Hebben we tijd voor een droge finish?

Na het 40 km punt volgt een klein traject over het strand. Veel strandwandelaars en badgasten en we passeren een aantal rijen strandpaaltjes. Het kan allemaal nog. Zoutelande is in zicht en de vermoeidheid vloeit gaandeweg uit de benen. Nog één keer een stuk met los zand en dan een duintrap met 25 treden. Alweer massa’s mensen die de lopers de laatste 700 meter over de dijk begeleiden, en dan de afgang naar de Langstraat met zijn café’s en drommen mensen achter hekken die de lopers naar de finish toeschreeuwen.

De eindsprint wordt nu hard ingezet, en op de finishlijn ligt een nagebouwde duin met los zand, en daarop wacht de organisator Lein Lievense om iedereen te verwelkomen en te feliciteren met deze bijzondere prestatie. Klasse hoor, en iedereen krijgt een hand! En ook een medaille waar je trots op mag zijn……

Ik heb onderweg dropjes gekregen en bouillon en gompjes en heb ook de drankpost bij het 40 km punt overgeslagen, dus wordt dit jaar niet aan bouillon gedacht, maar wel aan een grote beker Erdinger Alkoholfrei Bier. Het mag en ik heb het verdiend. PROOST!

Het zweet, het aangekleefde zand, en de vermoeidheid werden rijkelijk afgespoeld en afgewassen in de sporthal, en de benen gingen weer soepeltjes de broek in. Intussen barstte een onweer los boven het mooie Zeeuwse land, en de regen gutste in stromen door de Zoutelandse straten….. Wat nu? Mijn auto stond toevallig tegenover de sporthal geparkeerd en het goede moment werd gekozen om een run naar de auto te wagen voor een paraplu…….. en zo lukte het om in de regen Zoutelande in te trekken.

De pizzeria was weer de aangewezen plaats om de marathon te vieren met bier en pizza en wijn, en de Facebookvrienden werden verrast met waterige foto’s van Zoutelande en selfies van een nat terras waarop de schrijver dezes droog aan een tafeltje een groot en vochtig glas bier nuttigde. Alweer PROOST!

Het bier, de pizza, en het glas witte wijn smaakte prima, en na de wandeling door Zoutelande werd de weg naar huis gevonden via Schouwen-Duiveland. Even een klein bezoekje aan de Plompe Toren, en dan via Zierikzee naar Bruinisse en Overflakkee. Het Zeeuwse land werd om 22:00 uur verlaten, maar de gedachten zullen weer een jaar lang van tijd tot tijd liggen in Zeeland, het land waar ik mijn hart aan verpand heb. Alweer veel goeds aan de Zeeuwse Kust en heel veel lieve aanmoedigingen van supporters die moedig de dijken beklommen en struinden door de duinen en over het strand om hun favoriete hardlopers aan te moedigen……… Het was weer goed zo. En wat altijd blijft zijn de prachtige Luchten en Zeeuwse Uitzichten en daarbij het enthousiasme van de Zeeuwen onderweg.

Thuis werd geproost op een mooie dag waar ik weer volledig van genoten heb. Volgend jaar een bus met Apeldoorners? Nee, ze durven niet meer, maar ik ben er weer bij om de MOOISTE EN ZWAERSTE EN NU OOK SCHOONSTE MARATHON VAN NEDERLAND op te luisteren!

© Kees Heil – Apeldoorn